Nghiên cứu giá trị dấu ấn sinh học DKK1 và HBx-LINE1 trong chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư biểu mô tế bào gan

  • Lê Trung Hải Cục Quân y
  • Phan Quốc Hoàn Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
  • Nguyễn Tiến Thịnh Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
  • Lê Thanh Sơn Bệnh viện Quân y 103
  • Ngô Tất Trung Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
  • Đào Đức Tiến Bệnh viện Quân y 175
  • Lê Trung Hiếu Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
  • Đào Phương Giang Bệnh viện Quân y 175
  • Vũ Văn Quang Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
  • Mai Thanh Bình Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
  • Nguyễn Ngọc Đại Lâm Bệnh viện Quân y 103

Main Article Content

Keywords

Virus viêm gan B, ung thư gan, dấu ấn sinh học DKK1, dấu ấn sinh học HBx-LINE1

Tóm tắt

Mục tiêu: Đánh giá giá trị của DKK1 và HBx-LINE1 trong chẩn đoán và theo dõi điều trị ung thư biểu mô tế bào gan có nhiễm HBV và phân tích mối liên quan với lâm sàng và cận lâm sàng. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu 114 trường hợp ung thư biểu mô tế bào gan có nhiễm HBV tại Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, Bệnh viện Quân y 103 và Bệnh viện Quân y 175 (1/2016 - 3/2018). Các bệnh nhân được xét nghiệm DKK1 và HBx-LINE1, có kiểm tra xét nghiệm sau mổ. Kết quả: Với ngưỡng DKK1 ≥ 2,15ng/mL, tỷ lệ nồng độ protein DKK1 huyết thanh dương tính ở các nhóm nghiên cứu tăng cao hơn hẳn so với tỷ lệ dương tính của xét nghiệm AFP (97,37% so với 62,92%). So sánh với nhóm xơ gan thì các giá trị trung bình nồng độ protein DKK1 huyết thanh của nhóm ung thư biểu mô tế bào gan đã tăng cao rõ rệt (p<0,05). Sử dụng phối hợp cả 2 xét nghiệm AFP và biểu hiện gen DKK1 sẽ cải thiện tỷ lệ dương tính và giúp chẩn đoán thêm ở 12,3% số trường hợp ung thư biểu mô tế bào gan nữa. Phân tích logistic cho thấy nguy cơ mắc ung thư biểu mô tế bào gan ở nhóm có DKK1 ≥ 2,15ng/mL cao gấp 18,5 lần với p=0,005. Kết luận: Các dấu ấn sinh học protein DKK1 huyết thanh và biểu hiện gen DKK1 có giá trị trong chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan, nhất là khi AFP âm tính. Chưa phát hiện thấy biểu hiện chuyển gen HBx-LINE1 ở các bệnh nhân ung thư biểu mô tế bào gan có nhiễm HBV.

Article Details

Các tài liệu tham khảo

1. Mai Hồng Bàng (2011) Ung thư biểu mô tế bào gan - các phương pháp điều trị can thiệp qua da. Nhà Xuất bản Y học, tr. 1-371.
2. Trần Ngọc Dũng (2018) Nghiên cứu cơ cấu bệnh ung thư ở quân nhân tại một số bệnh viện quân đội. Đề tài báo cáo tại Hội nghị Sinh viên NCKH Học viện Quân y.
3. Trần Hà Hiếu (2011) Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, tổn thương mô bệnh học và biến đổi gen HBx ở bệnh nhân UBTG có nhiễm virus viêm gan B. Luận án Tiến sỹ Y học, Viện Nghiên cứu Y dược lâm sàng 108.
4. Bùi Huy Hoàng (2004) Đặc điểm của dấu ấn huyết thanh và kiểu gen của virút viêm gan B trên bệnh nhân xơ gan và UBTG. Luận án Tiến sỹ Y học, Đại học Y Dược thành phố Hồ Chí Minh.
5. Lê Hữu Song và cộng sự (2010) Nghiên cứu ứng dụng các kỹ thuật sinh học phân tử trong phát hiện sớm và dự báo tiên lượng của ung thư tế bào gan nguyên phát trên bệnh nhân nhiễm virus viêm gan B. Chương trình Khoa học công nghệ cấp nhà nước KC 10-06, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108.
6. Edmund Kwok-Kwan Tung et al (2012) Significance of serum DKK1 as a diagnostic biomarker in HCC. Future Oncol 8(12): 1525-1528.
7. Jeng JE, Chuang LY, Chuang WL, Tsai JF (2012) Serum Dickkopt-1 as a biomarker for the diagnosis of HCC. Chin Clin Oncol 1: 4-7.
8. Jie Zhang et al (2014) Sensitivity and specificity of Dickkopf-1 protein in serum for diagnosing hepatocellular carcinoma: A meta-analysis. Int J Biol Markers 29(4): 403-410.
9. Lau CC, Sun T, Ching AK et al (2014) Viral-human chimeric transcript predisposes risk to liver cancer development and progression. Cancer Cell 25: 335-349.
10. Shen Q, Fan J, Yang XR (2012) Serum DKK1 as a protein biomarker for the diagnosis of hepatocellular carcinoma: A large-scale, multicenter study. Lancet Oncol 13: 817-826.
11. Zucman-Rossi J (2014) Authors’ response: virus-host in HBV-related HCC: More to be revealed. Gut 0: 1.