Ảnh hưởng của gen p16 và RASSF1A đến bệnh nhân ung thư gan

  • Nguyễn Vân Hương Trường Đại học Nguyễn Tất Thành
  • Trần Thủy Tiên Trường Đại học Nguyễn Tất Thành
  • Hồng Thị Khánh Ngân Bệnh viện Bình Dân TP. HCM
  • Lê Hữu Tùng Trường Đại học Quốc Gia TP. Hồ Chí Minh
  • Nguyễn Chí Toàn Trường Đại học Duy Tân
  • Huỳnh Sinh Viên Trường Đại học Duy Tân
  • Nguyễn Văn Tiến Trường Đại học Duy Tân
  • Bùi Văn Đức Trường Đại học Duy Tân
  • Nguyễn Ngọc Hiếu Trường Đại học Duy Tân
  • Nguyễn Thị Minh Phương Trường Đại học Duy Tân

Main Article Content

Keywords

Methyl hóa, p16, RASSF1A, ung thư gan

Tóm tắt

Những thay đổi biểu sinh trong biểu hiện gen do quá trình methyl hóa đảo CpG là nguyên nhân chính gây bất hoạt gen p16. Tuy nhiên, gen RASSF1A và p16 có thể bị bất hoạt bởi quá trình methyl hóa. Mục tiêu: Phân tích các yếu tố tác động, tần số methyl hóa trong các mẫu mô gan ở những bệnh nhân ung thư gan. Đối tượng và phương pháp: Khảo sát độ tuổi, các yếu tố tác động đến ung thư gan và sự ảnh hưởng quá trình methyl hóa hai yếu tố RASSF1A và p16 trên bệnh nhân ung thư gan. Kết quả: Bệnh nhân mắc bệnh ung thư gan nằm trong độ tuổi từ 50 - 70, trong đó độ tuổi từ 60 - 70 chiếm tỷ lệ cao nhất 42% (p<0,05) và nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn so với nữ (nam: 74%, nữ: 26%, p<0,05). Số người hút thuốc ở bệnh HCC chiếm tỷ lệ từ 42,85 - 100% tùy theo độ tuổi và tỷ lệ người uống rượu ở bệnh nhân HCC tương đối thấp (16,67 - 19,05%) và chủ yếu tập trung ở độ tuổi từ 50 - 70. Tỷ lệ bệnh nhân ung thư gan dương tính với HBsAg chiếm từ 55,56 - 100% và tập trung ở 40 - 70 tuổi, Trong khi đó, tỷ lệ dương tính với anti HCV thấp (28,57 - 33,33%) và tập trung ở độ tuổi từ 50 - 70 tuổi. Tỷ lệ mẫu có p16 chiếm 44% trong đó bị methyl hóa ở bệnh nhân ung thư gan 63,64% và mô bình thường 36,36% với kích thước 93bp. Các mẫu chứa RASSF1A chiếm 58% trong đó RASSF1A bị methyl hóa ở bệnh nhân ung thư gan 60,35% và ở người bình thường 39,65% với kích thước 145bp. Quá trình methyl hóa của p16 và RASSF1A ở bệnh nhân trên 65 tuổi diễn ra nhiều hơn so với độ tuổi khác và sự phân bố của 2 locus này ở bệnh nhân dương tính với HCV cao hơn so với các đối tượng khảo sát khác. Kết luận: Quá trình methyl hóa gen RASSF1A và p16 có mối liên hệ mật thiết đến bệnh nhân ung thư gan và tùy thuộc vào độ tuổi và giới tính.

Article Details

Các tài liệu tham khảo

1. Lukas J, Parry D et al (1995) Retinoblastoma-protein-dependent cell-cycle inhibition by the tumour suppressor p16. Nature 375(6531): 503-6. doi: 10.1038/375503a0.
2. Yu-Jing Zhang, Habibul Ahsan et al (2002) High frequency of promoter hypermethylation of RASSF1A and p16 and its relationship to aflatoxin B1-DNA adduct levels in human hepatocellular carcinoma Mol Carcinog 35(2): 85-92. doi: 10.1002/mc.10076.
3. Dammann R, Li C et al (2000) Epigenetic inactivation of a RAS association domain family protein from the lung tumour suppressor locus 3p21.3. Nat Genet 25(3): 315-319. doi: 10.1038/77083.
4. Kok K, Naylor SL et al (1997) Deletions of the short arm of chromosome 3 in solid tumors and the search for suppressor genes. Adv Cancer Res 71: 27-92. doi: 10.1016/s0065-230x(08)60096-2.
5. Trần Văn Huy (2003). Nghiên cứu dấu ấn vi rút viêm gan B, C và đặc điểm lâm sàng ung thư biểu mô tế bào gan. Luận án tiến sĩ Y học, Trường Đại Học Y Huế.
6. Varayu Prachayakul, Jiraporn Kanchanapermpoon et al (2017) DNA methylation markers improve
the sensitivity of endoscopic retrograde cholangiopancreatography-based brushing cytology in extrahepatic cholangiocarcinoma. Technology in Cancer Research & Treatment 16(6): 1252-1258 ª The Author(s) 2017 Reprints and permission: sagepub.com/journalsPermissions.nav DOI: 10.1177/ 1533034617748090journals.sagepub.com/home/tct.
7. Zengli Guo et al (2020) DCAF1 regulates Treg senescence via the ROS axis during immunological aging. J Clin Invest 130(11): 5893-5908. Published online. doi: 10.1172/JCI136466.
8. Snorri S Thorgeirsson , Joe W Grisham (2002). Molecular pathogenesis of human hepatocellular carcinoma 31(4): 339-346.doi: 10.1038/ng0802-339.
9. Marianne Frommer, Louise E Mcdonald et al (1992) A genomic sequencing protocol that yields a positive display of 5-methylcytosine residues in individual DNA strands. Proc. Nati. Acad. Sci. USA 89: 1827-1831, March 1992 Genetics.
10. Nishida N, Nishimura T et al (2007). Extensive methylation is associated with beta-catenin mutations in hepatocellular carcinoma: Evidence for two distinct pathways of human hepatocarcinogenesis. Cancer Res 67: 4586-4594.
11. Katherine A McGlynn, Jessica L Petrick et al (2020) Epidemiology of hepatocellular carcinoma hepatology. Suppl 1(1): 4-13. doi: 10.1002/hep.31288.
12. Sheng Zhong , Winnie Yeo (2003) Intensive hypermethylation of the CpG island of Ras association domain family 1A in hepatitis B virus-associated hepatocellular carcinomas. Clin Cancer Res 9(9): 3376-3382.
13. Rocco JW, Sidransky D (2001) p16(MTS-1/CDKN2/INK4a) in cancer progression. Exp Cell Res 264(1): 42-55. doi: 10.1006/excr.2000.5149.
14. Snorri S Thorgeirsson, Joe W Grisham (2002) Molecular pathogenesis of human hepatocellular carcinoma. 31(4): 339-346.doi: 10.1038/ng0802-339.
15. Jicai Z, Zongtao Y (2006) Persistent infection of hepatitis B virus is involved in high rate of p16 methylation in hepatocellular carcinoma. Mol Carcinog 45: 530-536.