Đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng nhiễm khuẩn huyết do Streptococcus pneumoniae ở trẻ em điều trị tại Khoa Điều trị Tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương

  • Bùi Như Quỳnh Đại học Y Dược, Đại học Quốc gia Hà Nội
  • Trần Đăng Xoay Bệnh viện Nhi Trung ương
  • Tạ Anh Tuấn Bệnh viện Nhi Trung ương

Main Article Content

Keywords

Nhiễm khuẩn huyết, trẻ em, phế cầu, Streptococcus pneumoniae

Tóm tắt

Mục tiêu: Mô tả đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng nhiễm khuẩn huyết (NKH) do Streptococcus pneumoniae (S. pneumoniae) ở trẻ em điều trị tại Khoa Điều trị tích cực nội khoa. Đối tượng và phương pháp: Nghiên cứu mô tả hồi cứu một loạt ca bệnh gồm 46 bệnh nhi từ 1 tháng đến 17 tuổi được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết do S. pneumoniae điều trị tại Khoa Điều trị tích cực nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương trong thời gian từ ngày 01/01/2020 đến ngày 30/8/2023. Kết quả: Nhiễm khuẩn huyết do S. pneumoniae ở bệnh nhi được điều trị tại Khoa Điều trị tích cực nội khoa chủ yếu ở tuổi bú mẹ (tuổi trung vị 16 tháng), có 21,1% trẻ có bệnh nền, 15,2% trẻ suy dinh dưỡng, 47,8% viêm màng não mủ kèm theo. Triệu chứng lâm sàng nặng nề (87% sốc nhiễm khuẩn, 93,5% suy hô hấp cần hỗ trợ thở máy và suy đa tạng ở 87%. Tỷ lệ tử vong và di chứng cao (21,75% và 26,1%). Tỷ lệ phân lập được S. pneumoniae từ máu cao (43,5%). Chỉ số viêm tăng (52,2% trẻ có bạch cầu tăng, 23,9% có bạch cầu giảm, CRP tăng 47,4%), tỷ lệ thiếu máu cao (Hb < 10g/L là 39,1%), rối loạn nội môi nặng (69,6% giảm albumin < 35g/L, 60,9% có lactat trên 2,0mmol/L, 32,6% có pH dưới 7,25), tỷ lệ rối loạn đông máu cao (81,8% có D-dimer trên 500mg/L). Tỷ lệ trẻ có bệnh nền, phân lập được S. pneumoniae từ máu, suy từ 3 tạng trở lên, sốc nhiễm khuẩn, lactate trên 2,0mmol/L, pH ≤ 7,25, chỉ số VIS, điểm PRISM III tại thời điểm 24 giờ đầu nhập khoa của nhóm tử vong cao hơn nhóm sống (p<0,05). Trong đó, bệnh nhi nhiễm khuẩn huyết do S. pneumoniae có bệnh nền có nguy cơ tử vong cao gấp 20,39 lần so với nhóm không có bệnh nền với CI: 1,502-276,67, p=0,023. Trẻ có bệnh nền là yếu tố nguy cơ độc lập liên quan đến tử vong ở bệnh nhi nhiễm khuẩn huyết do S. pneumoniae. Kết luận: Trẻ mắc nhiễm khuẩn huyết do S. pneumoniae có đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng hết sức nặng nề, bệnh nền là yếu tố nguy cơ không phụ thuộc liên quan đến tử vong của bệnh.

Article Details

Các tài liệu tham khảo

1. Hà Thanh Hiếu, Bùi Quang Nghĩa, Lê Hoàng Sơn (2023) Đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và đánh giá kết quả điều trị nhiễm trùng huyết ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi đồng Cần Thơ năm 2018-2020. Tạp chí Y Dược học Cần Thơ, 29, tr. 66-72.
2. Đào Hữu Nam, Nguyễn Thị Hồng Hà, Nguyễn Phương Hạnh và cộng sự (2023) Mối liên quan giữa nồng độ đáy vancomycin và kết quả điều trị viêm màng não Streptococcus pneumoniae ở trẻ em. Tạp chí Y dược Lâm sàng 108, 2023. Tập 18 - Số đặc biệt tháng 10/2023.
3. Nguyễn Đăng Quyệt, Đào Minh Tuấn, Bùi Quang Phúc và Trương Thị Việt Nga (2021) Tình hình đề kháng kháng sinh của Streptococcus pneumoniae và kết quả điều trị viêm phổi do Streptococcus pneumoniae ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Trung ương. Tạp chí Nghiên cứu và Thực hành Nhi khoa, 5(4), tr. 27-34.
4. Rudd KE, Johnson SC, Agesa KM et al (2020) Global, regional, and national sepsis incidence and mortality, 1990-2017: Analysis for the global burden of disease study. Lancet, 2020. 395(10219): 200-211.
5. Agyeman PKA, Schlapbach LJ, Giannoni E et al (2017) Epidemiology of blood culture-proven bacterial sepsis in children in Switzerland: A population-based cohort study. Lancet Child Adolesc Health 1(2): 124-133.
6. Goldstein B, Giroir B, Randolph A (2005) International pediatric sepsis consensus conference: Definitions for sepsis and organ dysfunction in pediatrics. Pediatr Crit Care Med 6(1): 2-8.
7. Vijayakumary T and Kavinda D (2021) Review on pneumococcal infection in children. Cureus 13(5): 14913.
8. Li Q, Li Y, Yi Q et al (2019) Prognostic roles of time to positivity of blood culture in children with Streptococcus pneumoniae bacteremia. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 38(3): 457-465.
9. Weiss SL, Balamuth F, Hensley J et al (2017) The Epidemiology of hospital death following pediatric severe sepsis: When, why, and how children with sepsis die. Pediatr Crit Care Med 18(9): 823-830.