Cân bằng vai và cổ trong vẹo cột sống thiếu niên: Tương quan giữa lâm sàng và X-quang

  • Võ Quang Đình Nam Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình
  • Nguyễn Hồ Huy Hoàng Trường Đại học Tây Nguyên
  • Nguyễn Hoàng Trung Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình
  • Phạm Bình Nguyên Bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình
  • Trương Triển Khang Bệnh viện Tân Hưng

Main Article Content

Keywords

Góc xương đòn, chênh lệch góc lồng ngực xương đòn, chênh lệch chiều cao vai bên ngoài

Tóm tắt

Mục tiêu: Xác định các chỉ số có thể áp dụng đánh giá cân bằng vai cổ trong mối tương quan giữa lâm sàng và X-quang trong vẹo cột sống thiếu niên. Đối tượng và phương pháp: 50 bệnh nhân vẹo cột sống vô căn 12-18 tuổi được khám và điều trị tại Bệnh viện Chấn thương chỉnh hình Thành phố Hồ Chí Minh từ ngày 1/1/2019 đến ngày 30/09/2019 với góc vẹo ≥ 10o. Dựa vào hệ số tương quan Pearson, các số đo X-quang như chênh lệch chiều cao mỏm quạ, chênh lệch giao điểm xương sườn xương đòn, góc xương đòn, chênh lệch góc lồng ngực xương đòn, và góc nghiêng đốt sống ngực 1 được đánh giá trong mối tương quan với cân bằng vai cổ trên lâm sàng qua chênh lệch chiều cao vai bên trong, chênh lệch chiều cao vai bên ngoài, và góc nghiêng cổ. Kết quả: Chênh lệch chiều cao vai bên trong tương quan trung bình với góc nghiêng đốt sống ngực 1 (r = 0,45), góc xương đòn (r = 0,47), và chênh lệch chiều cao mỏm quạ (r = 0,57), tương quan khá với chêch lệch giao điểm xương sườn xương đòn (r = 0,64), tương quan mạnh với chênh lệch góc lồng ngực xương đòn (r = 0,84). Chênh lệch chiều cao vai bên ngoài tương quan trung bình với góc nghiêng đốt sống ngực 1 (r = 0,43), tương quan khá với chênh lệch chiều cao mỏm quạ (r = 0,60), góc xương đòn (r = 0,63), và chêch lệch giao điểm xương sườn xương đòn (r = 0,72), và tương quan mạnh với chênh lệch góc lồng ngực xương đòn (r = 0,89). Góc nghiêng đột sống ngực 1 tương quan khá với góc nghiêng cổ (r = 0,76). Các chỉ số tương quan giữa lâm sàng và X-quang thay đổi không có ý nghĩa thống kê theo giới, vị trí đường cong chính. Kết luận: Cân bằng vai lâm sàng (chênh lệch chiều cao vai bên ngoài) có mối tương quan mạnh với chênh lệch góc lồng ngực xương đòn (r = 0,89), tương quan giữa chênh lệch chiều cao vai bên ngoài và góc xương đòn là khá (r = 0,63) nhưng dễ đánh giá hơn trên X-quang trong lúc phẫu thuật. Mặc khác, góc nghiêng đốt sống ngực 1 dễ đánh giá nhất trên X-quang trong lúc phẫu thuật tương quan khá mạnh với cân bằng cổ (r = 0,76), nhưng chỉ tương quan trung bình với chênh lệch chiều cao vai bên ngoài (r = 0,43).

Article Details

Các tài liệu tham khảo

1. Qiu XS, Ma WW, Li WG, Wang B et al (2009) Discrepancy between radiographic shoulder balance and cosmetic shoulder balance in adolescent idiopathic scoliosis patients with double thoracic curve. Eur Spine J 18(1): 45-51.
2. Yang S, Feuchtbaum E, Werner BC et al (2012) Does anterior shoulder balance in adolescent idiopathic scoliosis correlate with posterior shoulder balance clinically and radiographically?. Eur Spine J 21: 1978-1983.
3. Yagi M, Takemitsu M, Machida M (2013) Chest cage angle difference and rotation of main thoracic curve are independent risk factors of postoperative shoulder imbalance in surgically treated patients with adolescent idiopathic scoliosis. Spine 38(19): 1209-1215.
4. Kwan MK, Wong KA, Lee CK, Chan CYW (2016) Is neck tilt and shoulder imbalance the same phenomenon? A prospective analysis of 89 adolescent idiopathic scoliosis patients (Lenke type 1 and 2). Eur Spine J 25(2): 401-408.
5. Zuckerman SL, Cerpa M, Baum GR et al (2021) Surgeons lack of agreement on determining preoperative radiographic and clinical shoulder balance in adolescent and adult idiopathic scoliosis patients. Eur Spine J 30: 661-667.
6. Bago J, Carrera L, March B, Villanueva C (1996), Four radiological measures to estimate shoulder balance in scoliosis. J Pediatr Orthop B 5(1): 31-34.
7. Akel I, Pekmezci M, Hayran M, Genc Y et al (2008) Evaluation of shoulder balance in the normal adolescent population and its correlation with radiological parameters. Eur Spine J 17(3): 348-354.
8. Luhmann SJ, Sucato DJ, Johnston CE, Richards BS, et al (2016) Radiographic Assessment of Shoulder Position in 619 Idiopathic Scoliosis Patients: Can T1 Tilt Be Used as an Intraoperative Proxy to Determine Postoperative Shoulder Balance?. J Pediatr Orthop 36(7): 691-694.
9. Ono T, Bastrom TP, Newton PO (2012) Defining 2 components of shoulder imbalance: Clavicle tilt and trapezial prominence. Spine 37: 1511-1516.
10. Yang Y, Yang M, Yang Z, Chen K, et al (2019), Postoperative neck tilt in Lenke 1 and 2 AIS patients after correction surgery: A novel predictive index. BMC Musculoskelet Disord 20(1): 405.
11. Kuklo TR, Lenke LG, Graham EJ, Won DS, et al (2002) Correlation of radiographic, clinical, and patient assessment of shoulder balance following Fusion versus nonfusion of the proximal thoracic curve in adolescent idiopathic scoliosis. Spine 27(18): 2013-2020.
12. Chiu CK, Chan CYW, Tan PH, Goh SH, et al (2020), Conformity and changes in the radiological neck and shoulder balance parameters throughout 3 years follow-up period: Do They Remain the Same?. Spine 45(6): 319-328.